Günlük hayatımızda tükettiğimiz pek çok gıda da yer alan polifenol nedir, faydaları nelerdir sizlere bilgi vermek istiyoruz.
Polifenol Nedir?
Polifenoller, bitkisel gıdalarda doğal olarak bulunan, güçlü antioksidan özelliklere sahip kimyasal bileşiklerdir. Bu bileşikler, vücuttaki iltihaplanma ve oksidatif stresi yönetmeye yardımcı olur. Serbest radikalleri etkisiz hale getirebilme yetenekleri sayesinde polifenoller, kanserle mücadele edebilir, kalp hastalıkları riskini azaltabilir ve genel sağlığı iyileştirebilir.
Polifenoller, meyveler, sebzeler, baharatlar, kakao, kuruyemişler ve zeytin gibi bitkisel gıdalarda bulunur. Günümüzde 8 binden fazla polifenol türü tanımlanmıştır ve bu bileşikler dört ana grupta toplanır. Polifenollerin %60’ını flavonoidler oluşturur.
Polifenol Türleri Nelerdir?
Polifenoller kendi içerisinde farklı türlere ayrılmaktadır. Polifenoller dört ana grupta toplanır:
- Flavonoidler: Elma, soğan, bitter çikolata ve kırmızı lahanada bulunan flavonoidler, polifenollerin en yaygın türüdür.
- Fenolik Asitler: Kahve ve tahıl tanelerinde bulunan ferulik ve klorojenik asitler bu gruba girer.
- Polifenolik Amidler: Acı biberdeki kapsaisinoidler ve yulaftaki avenantramidler bu grup altında toplanır.
- Diğer Polifenoller: Üzümdeki stilbenler ve zerdeçaldaki kurkumin gibi polifenoller bu kategoride yer alır.
Polifenol Faydaları Nelerdir?
Polifenoller, güçlü antioksidan yapıları sayesinde vücut sağlığı üzerinde birçok olumlu etki sağlar. Bunun yanı sıra genel olarak yararları aşağıdaki gibidir:
- Serbest Radikallerle Mücadele: Polifenoller, serbest radikallerin vücuda verdiği hasarı azaltarak kansere karşı koruma sağlayabilir.
- Kalp Sağlığını Destekler: Kronik inflamasyonu azaltarak kalp hastalıkları riskini düşürmeye yardımcı olur. Polifenoller ayrıca kan damarlarını sağlıklı ve esnek tutar.
- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Polifenoller, enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini harekete geçirebilir ve bağırsaktaki yararlı bakterilerin büyümesini destekler.
- Kan Şekerini Düşürür: Polifenoller, nişastanın basit şekerlere dönüşümünü engelleyerek yemek sonrası kan şekeri yükselmelerini önleyebilir ve tip 2 diyabet riskini azaltabilir.
- Kan Pıhtılarını Önler: Polifenoller, trombosit agregasyonunu azaltarak kan pıhtılaşma riskini düşürebilir.
- Beyin Fonksiyonlarını Destekler: Polifenoller, odaklanmayı ve hafızayı geliştirir, beyne giden kan akışını artırarak bilişsel fonksiyonları iyileştirir.
- Sağlıklı Sindirim: Polifenoller, sindirim sistemini destekleyerek bağırsaklardaki yararlı bakterilerin büyümesini teşvik eder.
Polifenol İçeren Besinler Nelerdir?
Polifenol bakımından zengin besinler vardır. Çeşitli meyve ve sebzeler ile baharatlar polifenol açısından zengindir. Bu besinler aşağıdaki gibidir:
- Meyveler: Yaban mersini, nar, elma, aronya, böğürtlen, ahududu
- Sebzeler: Enginar, brokoli, havuç, kırmızı soğan
- Baharatlar ve Tohumlar: Karanfil, nane, kekik, tarçın, keten tohumu
- Kuruyemişler: Kestane, fındık, ceviz, badem
- Diğer Besinler: Yulaf, çavdar, tam buğday, beyaz fasulye, soya sütü, kakao
Ayrıca yeşil çay, siyah çay, rooibos çayı ve kahve de polifenol açısından zengindir.
