Eskişehir İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Yaşar Bildirici, 8 Mayıs Dünya Talasemi Günü vesilesiyle talasemi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Türkiye'de beta-talasemi taşıyıcılık oranının %2,1 olduğunu belirten Bildirici, akraba evliliklerinin bu oranın yükselmesinde etkili olduğunu vurguladı. Erken teşhisin önemine dikkat çeken Bildirici, evlilik öncesi tarama programlarıyla hasta bebek doğumlarının önüne geçmeyi hedeflediklerini ifade etti. Talasemi, genetik geçişli bir hastalık olup, taşıyıcı çiftlerin sağlıklı çocuk sahibi olmaları için genetik danışmanlık hizmeti alması büyük önem taşıyor.
Talasemi Taşıyıcılık Oranları ve Risk Faktörleri
Doç. Dr. Bildirici, Türkiye'deki beta-talasemi taşıyıcılık oranının bölgelere göre değişiklik gösterdiğini ve %0,6 ile %13 arasında değiştiğini belirtti. Akraba evliliklerinin yaygın olduğu bölgelerde talasemi vakalarının daha sık görüldüğünü vurgulayan Bildirici, bu durumun genetik geçişli hastalıkların artmasına neden olduğunu ifade etti. Talasemi taşıyıcısı olduğunu bilmeyen birçok kişinin bulunduğuna dikkat çeken Bildirici, genellikle hasta bir çocuk dünyaya geldiğinde taşıyıcılığın fark edildiğini söyledi.
Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı
Bildirici, Türkiye'de 1 Kasım 2018 tarihinden itibaren uygulanan "Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı" hakkında bilgi verdi. Program kapsamında evlilik öncesi sağlık raporu almak isteyen çiftlere aile hekimleri aracılığıyla danışmanlık hizmeti verildiğini belirten Bildirici, erkek eş adayından alınan kan örnekleriyle tarama testlerinin yapıldığını ve erkek adayın taşıyıcı çıkması durumunda kadın adayın da teste yönlendirildiğini açıkladı. Amaçlarının, her iki eş adayının da taşıyıcı olması durumunda hasta bebek doğumunun önüne geçmek olduğunu vurguladı.
Genetik Danışmanlık ve Tüp Bebek Yöntemleri
Her iki eş adayının da taşıyıcı olduğu durumlarda, genetik danışmanlık alınarak tüp bebek uygulaması ve preimplantasyon genetik tanı yöntemleri sayesinde sağlıklı bebeklerin dünyaya gelebileceğini belirten Bildirici, hasta bebek doğum riskinin önceden bilinmesinin ve bir genetik tanı merkezinin takibinde olunmasının büyük önem taşıdığını vurguladı. Bu sayede ailelerin sağlıklı çocuk sahibi olma şansının arttırılabileceğini ifade etti.
Dünya Talasemi Günü ve Bilinçlendirme Çalışmaları
Doç. Dr. Bildirici, dünya genelinde 1993 yılından beri 8 Mayıs'ın "Dünya Talasemi Günü" olarak kutlandığını hatırlattı. Ülkemizde de çeşitli etkinliklerle hemoglobinopatilerin önemli bir halk sağlığı sorunu olarak gündemde tutulmasının ve toplumun bilinçlendirilmesinin hedeflendiğini sözlerine ekledi. Mevcut hemoglobinopati hastalarının yaşam süresinin uzatılması ve yaşam kalitelerinin artırılmasının da programın önemli hedeflerinden biri olduğunu vurguladı.
Talasemi Önlenebilir Bir Hastalıktır
Doç. Dr. Yaşar Bildirici, talasemin önlenebilir bir hastalık olduğunu vurgulayarak, "Bu konuda yapılan taramalar ve bilinçlendirme çalışmaları ile sağlıklı nesiller yetiştirmek mümkün olacaktır" dedi. Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleriyle talaseminin etkilerinin azaltılabileceğini belirten Bildirici, toplumun bilinçlendirilmesinin büyük önem taşıdığını ifade etti.