Güneşin zararlı etkilerine maruz kalmanın artmasıyla birlikte cilt kanseri vakalarında gözle görülür bir yükseliş yaşanıyor. Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. Hilal Ayvaz Çelik, "1-31 Mayıs Cilt Kanseri Farkındalık Ayı" dolayısıyla yaptığı açıklamalarda, cilt kanserinin belirtileri, risk faktörleri ve korunma yöntemlerine dikkat çekerek erken teşhisin önemini vurguladı. Vatandaşları düzenli dermatolojik kontroller konusunda uyaran Çelik, benlerdeki değişimlerin asla ihmal edilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
Benlerdeki Değişimlere Dikkat
Doç. Dr. Çelik, cilt kanserlerinin deri hücrelerindeki mutasyonlar sonucu ortaya çıktığını ve bazen mevcut benlerden, bazen de yeni oluşan benlerle kendini gösterebileceğini belirtiyor. Özellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkan yeni benlerin yakından takip edilmesi gerektiğini vurgulayan Çelik, benlerdeki renk, şekil veya boyut değişikliklerinin, kendiliğinden kanama, kaşıntı veya ağrı gibi durumların önemli uyarı işaretleri olduğunu ifade ediyor. https://www.cancer.gov/types/skin/patient/skin-prevention-pdq adresinde bulunan akademik makale ile geniş bilgiler edinebilirsiniz.
Cilt Kanseri Türleri ve Tehlikeleri
En yaygın cilt kanseri türleri hakkında bilgi veren Çelik, bazal hücreli kanserin (BCC) en sık görülen ancak en az tehlikeli tür olduğunu, sıklıkla güneşe maruz kalan bölgelerde görüldüğünü söylüyor. Skuamöz hücreli kanserin (SCC) ise cildin dış tabakalarında geliştiğini ve iyileşmeyen yaralar üzerinden ortaya çıkabileceğini belirtiyor. En tehlikeli türün ise malign melanom (MM) olduğunu ve genç yaşlarda bile görülebileceğini vurguluyor.
Risk Faktörleri Göz Ardı Edilmemeli
Cilt kanseri riskini artıran faktörleri sıralayan Doç. Dr. Çelik, açık ten rengi, mavi veya yeşil gözler, çilli cilt, çok sayıda ben, ailede cilt kanseri öyküsü, yoğun güneş maruziyeti ve çocuklukta güneş yanığı geçirmiş olmanın önemli risk faktörleri olduğunu belirtiyor. Bu faktörlere sahip kişilerin daha dikkatli olması ve düzenli olarak ciltlerini kontrol ettirmesi büyük önem taşıyor.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Şüpheli lezyonların tanısının biyopsi ile konulduğunu belirten Çelik, lokal anestezi altında alınan doku örneğiyle kanserin tipi ve yayılma durumunun belirlendiğini ifade ediyor. Tedavi sürecinin hastanın yaşı, kanserin tipi ve yaygınlığına göre değiştiğini söyleyen Çelik, cerrahi müdahalenin yanı sıra krem tedavileri, kriyoterapi, fotodinamik tedavi, kemoterapi veya radyoterapi gibi yöntemlerin de kullanılabileceğini ekliyor. Tedavi yöntemi kişiye özel olarak belirleniyor.
Cilt Kanserinden Korunma Yolları
Cilt kanserine karşı alınabilecek önlemler hakkında bilgi veren Çelik, yaz kış güneş koruyucu kullanımının ihmal edilmemesi gerektiğini vurguluyor. Güneş kremlerinin 2 saatte bir yenilenmesi ve deniz veya havuzdan sonra tekrar sürülmesinin önemli olduğunu belirtiyor. UV koruyuculu kıyafetler, şapkalar ve gözlüklerin kullanılmasını öneren Çelik, solaryumdan uzak durulması ve ben kontrollerinin düzenli olarak yapılması gerektiğini hatırlatıyor. Ayrıca, sigara ve tütün kullanımının da cilt sağlığına zarar verdiğini belirtiyor ve yılda en az bir kez dermatolog muayenesinin hayat kurtarıcı olabileceğini vurguluyor.