Türkiye fındık piyasasında şok etkisi yaratan bir gelişme yaşandı. Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi'nin (INC) 2025 yılı Türkiye fındık rekoltesi tahminini 610 bin ton olarak açıklaması, serbest piyasada fiyatların hızla düşmesine neden oldu. Daha önce 220 liraya kadar yükselen fındık fiyatları, açıklamanın ardından 180 liraya kadar geriledi. Bu durum, üreticiler ve sektör temsilcileri arasında büyük bir tartışma başlattı.
Rekolte Tahminine Tepkiler
Giresun'daki fındık pazarı esnaflarından Mustafa Kankaya, INC'nin rekolte tahmininin gerçeği yansıtmadığını ve spekülasyon amaçlı olduğunu iddia etti. Kankaya, "Sahada herhangi bir çalışma yapılmadan 610 bin tonluk bir rekolte açıklamak gerçekçi değil. Bu durum piyasa üzerinde spekülatif bir baskı oluşturuyor," şeklinde konuştu. Üreticiler, son yıllarda yaşanan doğal afetlerin fındık üretimini olumsuz etkilediğini ve açıklanan rekolte tahmininin bu durumu göz ardı ettiğini belirtiyorlar.
Fiyat Düşüşünün Nedenleri
INC'nin rekolte açıklaması, fındık piyasasında arzın artacağı beklentisini yaratarak fiyatların düşmesine yol açtı. Fındık tüccarları, açıklamanın ardından alım fiyatlarını düşürerek üreticileri zor durumda bıraktı. Bazı uzmanlar, açıklamanın zamanlamasının manidar olduğunu ve piyasayı manipüle etme amacı taşıdığını öne sürüyor. Fındık üreticileri, yetkililerden bu duruma müdahale etmelerini ve gerçekçi bir rekolte tahmini yapılmasını talep ediyor.
TMO'nun Rolü
Mustafa Kankaya, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) fındık satış politikasına da değindi. Kankaya, TMO'nun stoklarındaki fındığı satışa çıkarmasının ardından talebin yoğun olması üzerine satışların durdurulduğunu ve fiyat güncellemesi beklendiğini belirtti. Ancak, INC'nin rekolte açıklamasıyla birlikte TMO'nun fiyat güncellemesi yapmasının önüne geçildiğini savundu. Bu durum, TMO'nun piyasayı dengeleme çabalarını sekteye uğrattığı şeklinde yorumlanıyor.
Üreticilerin Beklentileri
Fındık üreticileri, devletin fındık fiyatlarını desteklemesini ve piyasayı spekülasyonlardan korumasını bekliyor. Üreticiler, TMO'nun piyasada etkin bir rol oynamasını ve alım fiyatlarını güncelleyerek üreticileri mağdur etmemesini talep ediyor. Ayrıca, rekolte tahminlerinin daha şeffaf ve bilimsel yöntemlerle yapılmasını ve üreticilerin de sürece dahil edilmesini istiyorlar. Fındık, Türkiye ekonomisi için önemli bir gelir kaynağı olduğundan, sektördeki sorunların çözümü için acil adımlar atılması gerektiği vurgulanıyor.
